Oproep Longfonds en artsen: “Geef onze kinderen gezonde lucht”

Geef onze kinderen gezonde lucht. Want de gevolgen van luchtvervuiling voor hun gezondheid zijn niet te overzien. Die dringende oproep doet een coalitie van onder andere Longfonds, Long Alliantie Nederland en tientallen (kinder)longartsen, verpleegkundigen, huisartsen, milieuartsen, sociaal geneeskundigen en vooraanstaande wetenschappers vandaag aan het nieuwe kabinet. “Zelfs al in de baarmoeder lopen kinderen gezondheidsschade op door luchtvervuiling. Vieze lucht maakt ziek, jaarlijks overlijden minimaal 12.000 mensen vroegtijdig door fijnstof of stikstofdioxide”, zegt directeur Michael Rutgers van Longfonds. “Nu hebben we de kans om daar iets aan te doen. Laat onze kinderen vrij ademen. Daar hebben ze recht op.”

Gezondheidsschade kinderlongen

De impact van luchtvervuiling op kinderen is enorm. Kinderen die opgroeien in vervuilde lucht ontwikkelen vaker astma. Bij 1 op de 5 Nederlandse kinderen is het ontstaan van die ziekte gerelateerd aan stikstofdioxide.[1] Recent onderzoek toont aan dat de longen van kinderen die meer vervuilde lucht inademen, minder goed groeien. Zij hebben op hun zestiende een lagere longfunctie dan kinderen die opgroeien in relatief schonere lucht.[2]

Ella stierf door luchtvervuiling

Het Londense meisje Ella (9) werd onlangs wereldnieuws toen de rechtbank oordeelde dat haar dood het rechtstreekse gevolg was van luchtvervuiling. Zo gaf dit astmapatiëntje postuum een gezicht aan het probleem van vieze lucht. “Het lijkt misschien een ver van mijn bed show”, zegt Michael Rutgers. “Maar ook in Nederland leidt luchtvervuiling bij zo’n 750.000 mensen met een longziekte tot gezondheidsklachten. Tienduizenden van hen overwegen om die reden wel eens te verhuizen. Velen hebben daartoe niet de financiële mogelijkheden. Dat zijn vaak schrijnende situaties.”

Noëlle (6) zit gevangen in vieze lucht

Noëlle wordt ziek van de lucht die ze dagelijks inademt. Ze woont in het Rotterdamse Rozenburg, omgeven door snelwegen en industrie. Alleen al het afgelopen jaar moest ze twee keer op de IC worden opgenomen. Haar moeder Naisheline is radeloos en wil graag verhuizen. “Sinds we hier wonen ligt Noëlle iedere maand in het ziekenhuis. Als mijn dochter niet zo ziek zou zijn geweest, dan zou ik zeggen: ‘Dit bestaat niet. Hoe kan luchtvervuiling zoveel effect hebben op die kinderlongen?’ Maar het bestaat wel!”

Kinderlongarts Ismé de Kleer van het Franciscus Gasthuis in Rotterdam bevestigt het verband tussen luchtvervuiling en de gezondheid van haar patiënt: “Iedere keer als er veel vervuiling in de lucht zit, wordt Noëlle hier opgenomen. En ze is niet het enige patiëntje dat vanwege vieze lucht naar het ziekenhuis moet. Voor duizenden Nederlandse kinderen met astma is luchtvervuiling een groot probleem. Ze zijn hierdoor regelmatig benauwd, moeten meer medicijnen gebruiken en krijgen vaker astma-aanvallen. Ouders zijn zich er vaak te weinig van bewust hoe groot de invloed is van luchtvervuiling op de gezondheid van hun kinderen. Dit is echt een maatschappelijk probleem.”

Manifest: benoem een speciale gezant voor gezonde lucht

Samen met een brede coalitie (kinder)longartsen, huisartsen en andere zorgverleners en wetenschappers lanceren Longfonds en Long Alliantie Nederland vandaag het manifest voor gezonde lucht. “Wij doen een dringende oproep aan het aanstaande kabinet om een nieuwe impuls te geven aan gezonde lucht. Verbind de noodzaak van het realiseren van gezonde lucht met de opgaven voor bijvoorbeeld klimaatverandering, energietransitie en de stikstofproblematiek en voorkom gezondheidsschade door luchtvervuiling. En stel daarvoor een speciale gezant voor gezonde lucht aan”, zegt Michael Rutgers van Longfonds.

Alleen al de afgelopen weken verzamelde Longfonds duizenden steunbetuigingen voor gezonde lucht. “Stuk voor stuk hartenkreten van bezorgde mensen met een duidelijk appel: als het nieuwe kabinet nu niet veel meer en sneller werk maakt van gezonde lucht, dan blijven huidige en toekomstige generaties nog langer grote gezondheidsproblemen ondervinden. Het maatschappelijk draagvlak is groot”, zegt Rutgers. “Voorkom dat kinderen onnodig ziek worden. Laat onze kinderen vrij ademen. Wij roepen instanties en maatschappelijke organisaties op zich aan te sluiten bij het manifest.”

De complete tekst van het manifest en de lijst van ondertekenaars, waaronder NVMM, AJN en KAMG, is te vinden op: longfonds.nl/geefkinderengezondelucht

[1] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2542519619300464, https://ars.els-cdn.com/content/image/1-s2.0-S2542519619300464-mmc1.pdf (tabel 6, pagina 20).

[2] https://erj.ersjournals.com/content/early/2020/03/26/13993003.00147-2020