Glenn Tan, arts M+G, forensisch arts: ‘Laat mij maar schakelen’

In populaire tv-series krijgt het werk van de forensisch arts een glamoureus filter. De werkelijkheid is vaak weerbarstiger, maar desondanks mooi. Glenn Tan studeerde zeven jaar geleden af als arts M+G, forensisch arts. Hij koos daarvoor na de introductie van de NODOK-procedure. Nader Onderzoek Doodsoorzaak Kinderen.

Interessant werk

Glenn Tan (44) geeft toe: onderzoek doen naar een mogelijk onnatuurlijke overlijdensoorzaak bij kinderen is geen luchtige kost. “Als je begint, weet je niet of je daartegen kunt. Een kwestie van proberen, meelopen en kijken of je er wakker van ligt. De eerste keer dat je met overleden kinderen geconfronteerd wordt, is wel een moment. Hen onthoud je. Ook weet je niet hoe je met de zwaardere casussen, zoals treinongelukken, zult omgaan. Grote zaken hou je soms langer bij je, maar ik kan er met collega’s goed over praten. Dat is voor mij voldoende uitlaatklep.”

Tan werkte al een aantal jaren als jeugdarts, toen hem gevraagd werd forensisch arts te worden. Inmiddels is hij naast zijn baan als jeugdarts en forensisch arts volledig lijkschouwer. “Het is interessant werk, ook vanwege de interactie met collega’s en politie. Je moet een andere blik hebben. De jeugdarts heeft een bepaalde doelgroep, maar die van de forensisch arts is veel breder. Daarnaast werk je samen met bijvoorbeeld politie, tactische en forensische recherche. Persoonlijk vind ik de onregelmatigheid en de spanning van het werk boeiend. Jeugdarts ben je van acht tot vijf, als forensisch arts ben je altijd oproepbaar. Als er iets gebeurt, moet je in actie komen. Dat trekt me, dat ligt me ook. Dat en de veelzijdigheid van het vak.”

Kindermishandeling

Tan volgde de opleiding tot forensisch arts nog in een verkort traject. Hoe was dat, bij nul beginnen terwijl je al werkt als jeugdarts? “Je voelt je weer een beetje aios, hoewel je wel een zekere bagage meeneemt. Het was wennen, maar interessant om een nieuwe omgeving te leren kennen. Het is kijken waar je staat als arts. Die flexibiliteit komt goed van pas als arts Maatschappij + Gezondheid. Je bent breed georiënteerd en moet met diverse partijen kunnen samenwerken. Dat gaat me goed af, laat mij maar schakelen.”

Als forensisch arts behoren lijkschouw, arrestantenzorg, zedendelicten, strafrecht, FMEK (Forensisch Medische Expertise bij Kinderen) en NODOK tot je taken. Welk van deze ligt Tan het beste? “FMEK: onderzoeken of er sprake is van kindermishandeling. Dat bevindt zich exact op het raakvlak tussen mijn werk als jeugdarts en forensisch arts. Vaak worden we ingeschakeld via vertrouwenspersonen op school en Veilig Thuis. Dan ga je met een kind in gesprek, onderzoeken waar letsel te zien is en dit proberen te duiden. Ik spreek bijvoorbeeld vanmiddag een kind na schooltijd, mits er een ruimte waar dat veilig kan. Soms is dat met ouders erbij, soms niet.”

Weerstand

Het herkennen van kindermishandeling, seksueel misbruik en een niet-natuurlijk overlijden vergt specifieke kennis. Je moet stevig in je schoenen staan. Je neemt een bepaald standpunt in in dergelijke zaken waar niet iedereen blij mee is. Soms wordt het een zaak voor de rechtbank. Soms heb je te maken met ouders die ontkennen. Maar wij baseren onze conclusie op feiten en de literatuur. Dat kan weerstand oproepen. Dan moet je je niet laten ompraten of beïnvloeden.”

Nieuwsgierigheid

“De belangrijkste kwaliteit voor een forensisch arts is nieuwsgierigheid. Je moet je verdiepen én in de breedte kijken. Als ik aankom op een plaats delict, spreek ik eerst met de politie over hoe de overledene is aangetroffen. Verder ga ik er liefst blanco in. Eerst de omgeving opnemen, dan het lichaam objectief op zichtbare letsels onderzoeken. Het gaat uiteraard anders dan op tv. Het is mooi dat er meer aandacht is voor het forensische vak. , maar het is natuurlijk sensatie-tv. Op tv weten forensisch artsen na één blik de doodsoorzaak. In de praktijk duurt dat wat langer en is het ook vaak niet zo mooi. Sterker nog, het is geregeld gewoon vies. Dat hoort erbij. In deze tijd zie ik veel mensen die lang onopgemerkt dood in hun huis liggen. Schrijnend natuurlijk.”

Doodsoorzaak

“Mijn advies aan geneeskundestudenten of basisartsen die een carrière als arts M+G, forensisch arts overwegen? Als je op zoek bent naar een breed georiënteerd vak, waarbij je veel met andere disciplines samenwerkt en grote mogelijkheden hebt om je op verschillende vlakken te specialiseren, dan zeg ik: welkom. Forensische geneeskunde is een mooi vak. Voor mij is het een bijzonder moment als ik de nabestaanden een duidelijk verhaal kan vertellen zodat ze beter kunnen omgaan met het verwerken van het overlijden. Want mijn onderzoek geeft niet alleen justitie duidelijkheid over de overlijdensoorzaak, maar óók de nabestaanden. Vaak kan dan pas de verwerking beginnen. Het is het startschot voor de rouw.”

Lees ook: Elise Beket, AIOS arts M+G: ‘Deze generatie artsen is ambitieus’

Voor meer informatie over de opleiding tot arts Maatschappij + Gezondheid, kijk op artsmg.nl.