Verkiezingsboodschap KAMG 2023
Alle inwoners van Nederland gunnen wij een gezonde en gelukkige levensloop: van jong tot oud. De kans daarop is helaas niet voor iedereen gelijk. Het afgelopen jaar is, na de coronacrisis en met de torenhoge inflatie, een vergrootglas gelegd op reeds bestaande problemen in onze volksgezondheid en zorg. In het toenemend aantal rapporten aan gemeenten en het kabinet worden keer op keer dezelfde problemen benoemd: groeiende armoede en sociale ongelijkheid, schijnbaar onafwendbare veranderingen in het klimaat, polarisatie en wantrouwen rond bijvoorbeeld het Rijksvaccinatieprogramma, tekorten op de woningmarkt en arbeidsmarkt, toenemende mentale druk onder jongeren en jongvolwassenen, meer zelfstandig wonende ouderen met dementie en hogere ziektelast door chronische ziekten met een progressieve toename van de zorgkosten als gevolg. Mensen met een lage sociaaleconomische status (SES) leven 8 tot 9 jaar korter en 23 tot 25 jaar in minder goede gezondheid dan mensen met een hoge SES.
Tegelijkertijd dreigt een ernstig tekort aan artsen buiten het ziekenhuis. Terwijl (profiel)artsen Maatschappij + Gezondheid bij uitstek risico’s en uitdagingen voor de volksgezondheid kunnen signaleren vanuit een bredere maatschappelijke blik, effectieve (populatiegerichte) preventie inzetten en de transitie van nazorg naar voorzorg mede vormgeven.
Met oog op de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november, doet de Koepel Artsen Maatschappij + Gezondheid (KAMG) daarom beroep op uw partij om de komende kabinetsperiode volksgezondheid op 1 te zetten.
Ambitieuzer beleid volksgezondheid nodig
Wij vragen u de volksgezondheid op 1 te zetten zodat alle inwoners in Nederland een gelijke kans op een gezond en gelukkig leven hebben, nu en in de toekomst. Dit betekent een verschuiving van nazorg naar voorzorg, want voorkomen is beter dan genezen. En dat vraagt om meer artsen die met een 360° blik werken aan de gezondheid van individuen en groepen in ons land. Zij zijn buiten het ziekenhuis opgeleid om vandaag het verschil te maken, met het oog op morgen. Concreet vragen wij u de volgende punten mee te nemen in uw verkiezingsprogramma:
1. Breng “health in and for all policies” in praktijk: niet alleen de oorzaak maar ook de oplossing van veel gezondheidsproblemen ligt buiten het zorgdomein. Nieuw beleid op andere domeinen dan zorg, zoals wonen, werk, inkomen, participatie en onderwijs, moet daarom getoetst worden op de impact op de gezondheid van de bevolking. Dit vraagt om een stevige integrale visie op gezondheidsbeleid, zowel lokaal, provinciaal als landelijk.
Taaie knelpunten in de zorg, zoals het tekort aan zorg voor ouderen of de wachtlijsten in de GGZ, worden nog te vaak benaderd als problemen van individuele burgers. Onterecht, want ook deze problemen zijn maatschappelijk. Ze vragen om een stevige public health benadering voor de hele populatie, vanaf kinderwens tot in de laatste levensfase, met een brede blik op gezondheid. Denk daarbij ook aan publieke ouderenzorg en aan public mental health.
2. Veranker bindende gezondheidsdoelen in de wet: volksgezondheid op 1 betekent over een kabinetsperiode heen durven kijken en voor de lange termijn kiezen voor preventie om de gezondheid van inwoners te verbeteren. Met het wettelijk verankeren van gezondheidsdoelen en onafhankelijk toezicht op de naleving zetten we een flinke stap in de goede richting.
3. Investeer in de (profiel)arts Maatschappij + Gezondheid en leid daarmee méér op buiten het ziekenhuis: om de maatschappelijke en gezondheidsuitdagingen in de toekomst het hoofd te kunnen bieden hebben we meer artsen buiten het ziekenhuis nodig: in de wijken, in de spreekkamers van de jeugdgezondheidszorg, bij de GGD, bij Veilig Thuis, bij geneesmiddelenonderzoek, bij bloeddonorcentra of bij zorgverzekeraars. Op deze plekken maken zij het verschil voor onze volksgezondheid. Deze artsen bouwen de bruggen tussen burgers, curatieve gezondheidszorg, sociaal domein, netwerken in de wijken, beleidsmakers en overheden. Zij werken aan een gezonde leefomgeving en aan Planetary Health. Voor de overheid ligt een essentiële opgave om voldoende (profiel)artsen Maatschappij + Gezondheid op te leiden en om deze opleidingen structureel te bekostigen.
Voor verdere uitwerking van onze visie verwijzen wij graag naar het essay Samen Werken aan Volksgezondheid.
